Voor toegang tot de Verenigde Staten is al enige jaren een elektronische vergunning noodzakelijk, de ESTA (Electronic System for Travel Authorization). Deze is verkrijgbaar voor reizigers die onder het Visa Waiver Program vallen – dat zijn ingezetenen van Europese landen en onder meer van het VK, Chili, Japan, Nieuw-Zeeland. Maar let op: als je na 1 maart 2011 in Iran, Irak, Jemen, Libië, Noord-Korea, Somalië of Syrië bent geweest, of na 12 januari in Cuba dan wel van deze landen tevens de nationaliteit bezit, kom je niet voor de ESTA in aanmerking, neem dan tijdig contact op met de ambassade om je mogelijkheden te bespreken (… helaas kan het zijn dat je de VS voorlopig niet in komt).
Het handigste doe je de ESTA-aanvraag op je mobiele telefoon, omdat je ook je paspoort moet uploaden (zowel de fotopagina als de chip) en een selfie maken. De kosten bedragen op dit moment $21. Opgelet: er zijn diverse externe partijen die de ESTA aanbieden voor een veelvoud van dit bedrag. Let op het logo dat je bovenaan deze pagina ziet, die is van de officiële app.
Een tip om de vaak lange wachttijden bij Immigration te omzeilen: download de MPC (Mobile Passport Control) app en vul voor vertrek je gegevens in. Het activeren van je vluchtgegevens doe je direct bij aankomst. Hiermee kun je door een door veel minder mensen betreden en veel sneller doorstromende rij van de douane. Dit is het logo dat je hebben moet:
Sinds april 2025 is het voor reizigers naar het Verenigd Koninkrijk – dus zowel Engeland, Schotland, Wales als Noord-Ierland – verplicht om een ETA (Electronic Travel Authorisation) te hebben. Die vraag je het beste aan op je mobiele telefoon, omdat je daarmee het gemakkelijkst je paspoortgegevens (o.a. de chip) en een selfie uploadt.
De kosten bedragen op dit moment 16 pond, als je tenminste de UK ETA app gebruikt, met het hiernaast vermelde symbool; er zijn andere aanbieders in omloop die een veelvoud van dit bedrag vragen. Meer informatie over reizen naar het VK lees je op de website van het Ministerie van Buitenlandse Zaken.
In 2025 heb ik diverse reizen ondernomen ter voorbereiding van de nieuwe reisgids Ontdek Engeland – die voorgaande edities van Ontdek Groot-Brittannië tot collectors item gaan maken … Spijtig genoeg vervalt daarmee mijn net opgefriste content van Schotland, maar daarover volgt begin 2026 een update op deze website!
De hele maand januari van 2025 woedden opeenvolgende branden niet alleen in Hollywood – wat met name de Nederlandse kranten haalde – maar op talloze plaatsen in de metropool van Los Angeles en in het district San Diego. Ze waren het gevolg van extreme droogte in combinatie met enorme winden, tot wel 160 km per uur. Minstens 30 mensen vonden er de dood, 18.000 panden – huizen, maar ook scholen en kantoren – werden verwoest en meer dan 200.000 mensen moesten evacueren. Waterleiding, gas en elektra bleven nog lang niet beschikbaar. Verwoest werd een grondgebied van 23.000 ha. Dit verlies betrof 2% van Los Angeles County.
Grote toeristische trekpleisters als Disneyland Resort en Universal Studios bleven onaangetast en zijn open, evenals het Getty Center, de The Huntington en het Norton Simon Museum; ook het Hollywood Sign bleef intact. De Getty Villa bleef eveneens gespaard maar door de schade in de omliggende wijk en het terugbrengen van geleende werken in de lopende tentoonstelling bleef de Villa nog geruime tijd gesloten maar is inmiddels heropend (zie www.getty.edu). Het grootste materiële verlies in de toeristische sector zit in iconische locaties als het Theater Palisades en befaamde Hollywood-filmlocaties als het Will Rogers’ Ranch House, het Topanga Ranch Motel en de Reel Inn in Malibu; ook het Bunny Museum sneuvelde. Daarnaast zal het herstel van de infrastructuur nog geruime tijd in beslag nemen, waardoor vertragingen en beperkingen op je route kunnen ontstaan.
Al tientallen keren heb ik de prachtige kustweg gereden tussen Carmel tot voorbij Big Sur. Werkelijk elk seizoen is het daar prachtig – met veel of weinig wolken, veel of weinig wind, de winterzon of met de versluiering die er vaak in de zomer hangt. Potdicht zit het er soms ook, maar dan ben je wel extra blij met de openingen die er dan altijd wel komen. Nu was het een goed moment ook weer wat verder door te rijden en eindelijk het deel waar Highway 1 landinwaarts gaat, tussen Pismo Beach en Gaviota, eens goed te bekijken. Niet in de laatste plaats omdat ik niet eerder in de winter bij de zeeolifantenkolonie van Piedras Blancas was. Fotografen? Dit wordt een van je droomreizen. Wandelaars? Doen! Minder bekende maar heel missions bekijken? Gaan! De folkore van Solvang? Leuk!
De gulden regel is: stoppen waar je stoppen kan. En even de tijd nemen. Altijd heb je kans dat het licht verandert in een nog spectaculairder tafereel, zie je pufjes in de rimpelingen van de oceaan die op walvissen duiden, zweeft er tussen de kalkoengieren toch ineens een Californische condor …
Net voorbij Ragged Point zie je langs de kust vaak al zeeolifanten. Stoppen mag daar niet, het beste en veiligste zie je de dieren bij het beschermde deel van Piedras Blancas – dat staat goed aangegeven. In januari en februari bevallen de vrouwtjes hier – de meeuwen staan als ontvangstcomité klaar voor de placenta. Ze blijven hier nog tot eind mei, terwijl de jongen in rap tempo groeien en de moeders vervellen. Dan komen de (bijna) volwassen mannen, ook al om hun huid en haar te vervangen; de bloedcirculatie aan land is hiervoor nodig. Deze mannen komen en gaan tot september. De oudste en grootste mannetjesdieren hebben de prominentste, karakteristieke neuzen. In het najaar zijn er vooral jonge mannetjesdieren, die spelen en knokken om hun krachten op te bouwen – en de toeschouwers vermaak bieden. Op deze webcam zie je wat er actueel gaande is.
Op een heuvel in het achterland staat het roemruchte Hearst Castle; op de landerijen ervoor lopen verwilderde zebra’s, uit de periode van William Randolph Hearsts verzamelwoede. Sommige Nederlanders slaan deze attractie (wel reserveren …) opzettelijk over, maar ik vond het toch een iconische, interessante plek en een boeiende afdruk van die tijd (1920-1947).
Bij de rots van Morro Bay slaat de weg landinwaarts naar San Luis Obispo en komt pas weer net voor Pismo Beach bij de kust. Pal aan Highway 1 verdient van oktober tot februari het vrij toegankelijke vlinderbos een bezoekje; de Monarch Butterfly Grove. Daar paren de vlinders die vanuit British Columbia (Canada) en de staten Washington en Oregon helemaal hiernaartoe zijn gevlogen. Het vrouwtje legt dan eieren, in de eucalyptusbomen; de nazaten hieruit vliegen in drie tot vier generaties terug naar hun noordelijke leefgebieden. Er zijn een paar van deze pleisterplaatsen, de afgelopen jaren was deze de drukst bezochte – tot wel 25.000 in topjaren. Hun aantal nam wel gestaag af.
Mission Santa Ines, SolvangKapel van de Santa Ines
Van de in opdracht van de Spaanse koning opgerichte 21 missions, langs de Camino Real tussen San Diego en Sonoma, liggen die van Lompoc en Solvang enigszins buiten de gebruikelijke toeristenroute. Wel geven ze een heel goed beeld van hun bloeitijd, de tweede helft van de 18e en vroege 19e eeuw. Zo zie je in de intensief gerestaureerde La Purissima Mission (1787) bij Lompoc heel goed hoe de nederzetting van Chumash, Franciscanen en kolonisten draaide. Overigens werd de mission na de aardbeving van 1812 verplaatst naar de huidige locatie, waar je niet alleen de gebouwen en tuinen kunt verkennen maar je benen kunt strekken op tientallen kilometers wandelpaden. Kleiner maar zeker sfeervol is de Mission Santa Ines (1804) aan de rand van Solvang – het ‘Deense’ dorp waar vooral Amerikanen zich zo graag in Europa wanen. Wel bij een glaasje wijn uit de streek.
Solvang
Ten zuiden van Solvang ligt een bergachtig landschap, met daarin het Gaviota State Park. Een aanrader is de wandeling naar Gaviota Peak, met schitterende uitzichten over oceaan en de hiervandaan zo duidelijk vulkanisch ogende keten. Het kan er wel erg warm worden – in januari was het ronduit aangenaam.
Gaviota Peak
Prima en betaalbare motels vind je onderweg bijvoorbeeld in San Simeon, (sorry Cambria, iets houdt me bij jullie altijd tegen), San Luis Obispo of Lompoc. Ook Big Sur zelf heeft logies, maar dat is heel prijzig – evenals bij een aantal andere resorts onderweg.
Door tal van bosbranden in Centraal- en Noord-Californië is er extreme rookontwikkeling ontstaan over het hele midden en noorden van de staat – tot zelfs ver voorbij de grenzen, in Oregon en Nevada. Op een aantal plaatsen is de luchtkwaliteit echt zorgwekkend en wordt afgeraden daar te verblijven, en zeker niet je flink in te spannen. Lokaal kunnen de omstandigheden heel wisselend zijn door valwinden over de bergen en in valleien. Aan zee kan weliswaar de gebruikelijke zeemist vormen, maar heb je van de rook geen last.
Op 20 juli ging Highway 1 weer open – na anderhalf jaar wegens weg- en brugreparaties deels gesloten te zijn geweest. Op een kort traject na Big Sur was toen nog maar één rijstrook beschikbaar. Overigens kun je dat altijd wel treffen, omdat er geregeld spoedreparaties worden gedaan na steen- of modderlawines.
Zeker tijdens de vakanties en de vrije weekenden van Memorial Day (eind mei), 4th of July en Labor Day (begin september) is het sowieso erg druk op deze populaire toeristische route. Probeer die periodes te mijden, zeker als je er zou willen fietsen. En wees voorbereid op zeemist, die het zicht kan belemmeren en voor drastisch lagere temperaturen zorgt – maar ook juist voor spectaculaire plaatjes kan zorgen. Voor het rijden van Highway 1 tussen Carmel en Santa Barbara moet je al – zonder stops, en die wil je veel maken – vijf uur uittrekken, naar Los Angeles komt daar nog anderhalf uur bij.
De 2017-editie van Californië, Arizona, Utah en Nevada is al bijna uitverkocht, in maart 2018 komt er weer een nieuwe druk uit. Het afgelopen jaar heb ik natuurlijk mijn best gedaan een paar laatste witte vlekken weg te werken.
Hoog op mijn bucketlist stond Pfeiffer Beach, Californië. Vier eerdere pogingen het strand te bereiken waren mislukt. Een paar maal was Highway 1 afgesloten vanwege modder- of wateroverlast, hetgeen nogal eens voorkomt. Een andere keer reed ik met een campertje en daarmee mag je de zijweg (Sycamore Canyon Road) niet op – en het was te laat om de paar kilometer naar het strand te gaan lopen. Begin 2017 was de zijweg afgesloten en door springtij die de strandtoegang versperde, was lopen ook vruchteloos. Het begon een dingetje te worden. Maar afgelopen – eind – oktober spoorde Joost me aan tot een nieuwe poging: als je morgen uiterlijk om 16 uur in Monterey bent, rijden we dan met een picknick naar Big Sur en eehh … wel graag een seafoodpasta meenemen voor op het strand …
Vlot reden we langs Point Lobos, Carmel, over de Garrapata Bridge, nee nergens stoppen, geen tijd te verliezen. Want het hoogtepunt wilden we niet missen: op Pfeiffer Beach de ondergaande zon door de sleutelgatrots te zien schijnen. Eerlijk gezegd is het beste moment daarvoor december-januari maar eind oktober stelde geenszins teleur! Altijd is er nog het risico dat de zon voortijdig in een wolkendek verdwijnt of optrekkende mist het zicht belemmert. Maar dan kom je toch gewoon nog eens terug?? Of verbaas je over de plekken met paars zand op het strand, geniet gewoon van je picknick of maak een praatje met andere zon-gapers. Badpak kan je thuislaten, doe vooral iets warms aan en denk aan de vijf dollar parking fee. Kamperen mag je op het strand niet.
In februari 2017 zorgde een combinatie van winterweer langs de Californische kust voor problemen langs de populaire kustroute – Highway 1 – tussen Monterey en Santa Barbara / Los Angeles. Per oktober 2017 is de nieuwe brug by Pfeiffer Big Sur State Park geopend, zodat je nu vanaf Monterey naar het zuiden kunt rijden tot 7 km ten noorden van Ragged Point. Populaire bestemmingen zoals Big Sur en McWay Falls zijn dus weer bereikbaar.
Een lawine zorgt nog voor problemen bij Ragged Point; deze route is naar verwachting nog tot September 2018 gesloten (meer informatie). Om toch door te kunnen rijden naar Santa Barbara of Los Angeles vanuit het noorden kun je de Nacimiento-Fergusson Road nemen, een bochtige route die 6 km ten zuiden van Lucia landinwaarts leidt. Reken dus op een langere reistijd. Let op: Google Maps geeft deze afsluiting niet weer!
Of je nu nieuwsgierig bent naar cultuurbepalende wereldsteden als San Francisco en Los Angeles dan wel je juist graag terugtrekt in de natuur: de zuidwestelijke hoek van de VS is voor iedereen een gebied vol hoogtepunten. Californië trekt het grootste aantal bezoekers, gevolgd door de Grand Canyon (Arizona), de nationale parken van Utah en het bruisende Las Vegas. Voor wie de hoogste bomen en de diepste kloven al gezien heeft, wacht er aan de kust van de Stille Oceaan tot voorbij de Rocky Mountains en tot diep in de woestijnen nog een wereld vol verrassingen: het verhaal van een roerige geschiedenis, met grote verschuivingen qua landschap en beschaving. In deze gids maak je kennis met de bekende toppers én met weinig belichte plaatsen en figuranten.
1 augustus 2018
Laatste update: 31 juli 2018
Laatste update: 28 december 2017
