Volop in de belangstelling stond Suriname in 2019 en de eerste maanden van 2020. Schitterende tentoonstellingen lichtten al een tipje van de historische sluier voor ons op. En in tv-series en podcasts konden we kennis nemen van de zoektocht van Nederlanders naar hun roots in Suriname: de plantages.
Op de plantages werden de zwartste hoofdstukken uit de geschiedenis geschreven. Na de afschaffing van de slavernij was de landbouw er niet meer rendabel en hield vrijwel geen plantage meer stand. Toch vind je in Suriname toch tal van interessante sporen en sommige plantages zijn een nieuw leven in gegaan. Echt leven gaat het als je de verhalen ter plaatse hoort …
In Commewijne trap je over fietspaden door dit historische landschap, waar de natuur haar plek grotendeels hervonden heeft. Vlak bij Paramaribo, aan de overkant van de Surinamerivier, zie je de resten van Fort Nieuw Amsterdam en de Plantage Marienburg.
Neem een taxiboot naar plantagenederzetting Johan en Margaretha aan de overkant, misschien spot je hier al rivierdolfijnen!. Belangrijke inkomstenbron bij Johan en Margaretha is de garnalenvangst – er staan bakken vol garnalen die er liggen te drogen. Het smalle fiets/wandelpad komt na nog geen kilometer bij Plantage Resort Frederiksdorp, dat sfeervolle logies heeft in de vorm van gerestaureerde plantagehuizen en nieuwe cabañas. Een prachtige plek om te overnachten en de geschiedenis van plantagehouder Knöffel en zijn vrouw Grietje – een tot slaaf gemaakte, met wie hij twee dochters kreeg – bezorgt je kippenvel. De inspanningen van de afgelopen tientallen jaren om dit complex voor ons toegankelijk te maken verdienen groot respect. Voor nog meer verhaal moet je nog een stukje verder.
Begin 2020 is het fietspad voltooid tussen Frederiksdorp en Plantage Bakkie, een afstand van 24 kilometer over dijkjes, langs sluisjes, kostgrondjes en bospartijen waar doodskop- en kapucijnaapjes zitten. Zeker in de vroege ochtend en aan het eind van de middag, wat ook de fijnste momenten om te fietsen zijn, zie je de speelse en vaak luidruchtige dieren vrijwel zeker.
Aangekomen bij Bakkie hoor je hoe in het zeer recente verleden keihard is gewerkt om de plantagecultuur te kunnen beleven. Marsha Mormon verliet Nederland om haar roots hier te hervinden, op de verlaten plantage van haar familie. De koffieloods werd schitterend herbouwd, een prachtige gevarieerde aanplant van tropische planten en bomen gedaan. Marsha weet daar niet alleen heel veel van, ze verwerkt de vruchten, zaden en bladen ook in allerlei sapjes en hapjes. Haar man Bas verzamelde ware museumstukken om de geschiedenis toe te lichten. De klap op de vuurpijl was hun inspanning om de Warappakreek weer doorgankelijk te maken: stap hier op voor een heerlijke boottocht naar de zeemonding. Links en rechts zie je tal van resten van oude plantages, verlaten suikerketels, omheiningen. Wil je op Bakkie in een van de drie vrijstaande vierpersoonslodges logeren, reserveer dan heel tijdig. Of neem dapper de fiets terug, alternatief is met een taxiboot over de Commewijne retour.
Dit artikel is een aanvulling op de ANWB reisgids Extra Suriname.
